Black Sabbath - Heaven and Hell

Το μεγάλο ερώτημα λοιπόν: Black Sabbath με Ozzy ή με Dio στα φωνητικά; Φαίνεται παράξενο, και όντως είναι, το πώς οι δύο μόλις δίσκοι που κυκλοφόρησαν οι θρυλικοί γεννήτορες του heavy metal με τον Ronnie James Dio πίσω από το μικρόφωνο τη διετία 1980-1981, έχουν αποκτήσει τόσο πολλούς αφοσιωμένους οπαδούς, ώστε να κοντράρουν στα ίσα τα τουλάχιστον πέντε υπερκλασικά, και με όνομα βαρύ σαν ιστορία, LPs που η ίδια μπάντα δημιούργησε με τον Ozzy στην ίδια θέση. Η μόνη λογική εξήγηση που μπορεί να δοθεί είναι ταυτόχρονα και πολύ απλή: Τα "Heaven and hell" (1980) και "Mob rules" (1981) είναι δισκάρες.

\r\n\r\n

Και όμως, όταν ανατρέχουμε στα γεγονότα που προηγήθηκαν της κυκλοφορίας του "Heaven and hell", διαπιστώνουμε με έκπληξη ότι οι συνθήκες δεν ήταν και τόσο ιδανικές: Ο Ozzy είχε αποχωρήσει χολωμένος, ο Geezer Butler βρισκόταν εν μέσω χωρισμού και συμμετείχε μονάχα κατ’ εξαίρεση στις εξελίξεις και ο Bill Ward είχε βουτήξει τόσο βαθιά στο αλκοόλ, που σήμερα δηλώνει ότι δεν θυμάται τίποτα από την ηχογράφηση του δίσκου. Σε ποιον φαντάζεστε ότι έπεσε όλη η ευθύνη; Μα, φυσικά στην κινητήριο δύναμη της μπάντας, τον τεράστιο Tony Iommi, που ήρθε σε επαφή με τον Dio, που είχε μόλις απολυθεί από τους Rainbow. Αν όμως ο Iommi έκανε την πρώτη επαφή, τότε ήταν ο πανέξυπνος Dio που έθεσε σε κίνηση το όχημα: Βρήκε παραγωγό (Martin Birch), έγραψε τους στίχους και τις φωνητικές μελωδίες και εν γένει έδωσε μία γερή ώθηση σε μία μπάντα που κυριολεκτικά παρέπαιε.

\r\n\r\n

Δεν έχει νόημα να κουραστούμε με λεποτεμέρειες που αφορούν τη διαδικασία σύνθεσης των κομματιών. Απλά να πούμε ότι υπήρχε ακόμα ένα μέλος στο σχήμα, ο αφανής πληκτράς Geoff Nicholls, ο οποίος ερχόταν από τους Quartz, πρωτοπόρους του New Wave of British Heavy Metal (ΝWOBHM), στον πρώτο δίσκο των οποίων, πίσω στα 1977, είχε κάνει παραγωγή ο Iommi. Ο Nicholls έμελλε να μείνει για πολλά χρόνια ως ανεπίσημο μέλος, επί της παρούσης όμως μας ενδιαφέρει ότι πάνω στο τραγούδι των Quartz "Mainline riders" στήθηκε η ομώνυμη σύνθεση του "Heaven and hell", η οποία αποτελεί, δίχως υπερβολή, ένα από τα δημοφιλέστερα και πιο εύκολα αναγνωρίσιμα κομμάτια της heavy metal μουσικής. Πράγματι, δεν είναι μόνο η γραμμή του μπάσου στο "Heaven and hell" που θυμίζει το "Mainline riders" αλλά και η γενικότερη δομή (από αργό σε γρήγορο), αλλά και o ήχος των riff. Φυσικά, η σύγκριση δεν μειώνει καθόλου το τραγούδι των Sabbath, που χάρη στην ιδιοφυΐα του Iommi και το υπερχειλίζον τάλαντο του Dio έλαβε τον χαρακτήρα πραγματικού αριστουργήματος.

\r\n\r\n

Η φρεσκάδα των νέων μελών ακούγεται ξεκάθαρα στις υπόλοιπες συνθέσεις του δίσκου, οι πιο πολλές καταπληκτικές και σήμερα κλασικές: "Neon knights", "Children of the sea", "Die young" και "Lonely is the word". Το τοπίο συμπληρώνουν ακόμα τρία τραγούδια, τα απλά συμπαθητικά "Lady evil", "Wishing well" και "Walk away", καθώς και ένα πανέξυπνο εξώφυλλο - και μην ξεχνάμε και την υποδειγματική παραγωγή του Birch!

\r\n\r\n

Όσον αφορά στο μουσικό ύφος του "Heaven and hell", θα διαφωνήσω με τους περισσότερους κριτικούς που βλέπουν τη διάθεση της μπάντας να συμπλεύσει με το όλο και πιο κραταιό τότε NWOBHM, που το 1980 εξερράγη σαν ηφαίστειο, φτύνοντας έναν πακτωλό από νέες και δυναμικές μπάντες. Αντίθετα, αυτό που ακούω εγώ είναι η άποψη του Iommi και το ύφος του Dio. To τελικό αποτέλεσμα θυμίζει λοιπόν κάτι σε Black Sabbath (τύπου "Backstreet kids") meets Rainbow (τύπου "Lady of the lake"). Πάντως οφείλω να προειδοποιήσω ότι δεν υπάρχουν καθόλου στοιχεία από τους πρώτους τέσσερις δίσκους του σχήματος.

\r\n\r\n

Και κλείνω με το ερώτημα που θέσαμε στην αρχή: Ozzy ή Dio; Προσωπικά ήμουν και θα είμαι πάντα με τους πρώτους, δεν θα σας σπάσω όμως και τα νεύρα με "κολλήματα" και αδιαλλαξίες. Οι Sabbath με τον Dio έβγαλαν δύο δισκάρες και αυτό δεν αλλάζει. Όσοι αγαπάτε το καλό heavy metal, τσεκάρετε άφοβα.

\r\n\r\n

Κων/νος Χρυσόγελος

\r\n