ΑΝΑΖΗΤΩΝΤΑΣ ΤΟΝ ΝΟΝΟ ΤΟΥ HEAVY METAL
Αν κάποιος μας έλεγε σήμερα ότι οι παρακάτω μπάντες χαρακτηρίζονταν ως Heavy Metal στην δεκαετία του 70, σίγουρα θα τον θεωρούσαμε άσχετο και ίσως ψυχικά διαταραγμένο…
Led Zeppelin, Black Sabbath, Kiss, Aerosmith, Blue Oyster Cult, Ted Nugent, Monstrose, Van Halen, Rush, UFO, AC/DC, Rainbow, Queen, Nazareth, Judas Priest, Whitesnake, Foghat, Thin Lizzy, Status Quo, Uriah Heep, Budgie, Bad Company, Boston, Pat Travers Band, Wishbone Ash, Heart, The Dictators, Molly Hatchet, Mahogany Rush, Starz, Angel, The Godz, The Runaways, & REO Speedwagon.
Heavy Metal - 24 Electrifying Performances / 2 x vinyl 1974 U.S.
Το μόνο που ίσως να δεχόμασταν σαν σχέση με το Heavy Metal όπως το γνωρίζουμε από τα τέλη της δεκαετία του 70, είναι ότι ενδεχομένως από αυτά τα συγκροτήματα να δημιουργήθηκαν επιρροές στους μουσικούς των Heavy Metal συγκροτημάτων της δεκαετίας του ‘80.
Αυτή είναι μία λογική σκέψη, αφού προυπήρχαν, ήταν κιθαριστικά συγκροτήματα με αντισυμβατικό ήχο για την εποχή τους. Το τελευταίο «αντισυμβατικότητα» μάλλον είναι ο αρμός που συνδέει τέτοιες μπάντες της δεκαετίας του 70 με τον όρο Heavy Metal.
Ο όρος Heavy Metal όπως θα δούμε στην συνέχεια, προήλθε από έναν μουσικοκριτικό … για να χαρακτηρίσει έναν ήχο, μία μουσική έκφραση η οποία, στην ουσία, δε του άρεσε… για την ακρίβεια μάλλον την απεχθάνονταν. Ο όρος Ηeavy Metal από τον εμπνευστή του, μάλλον παραπέμπει σε ένα είδος (μουσικής) χωματερής για θορυβώδη συγκροτήματα, με τσιρίδες και φουλ παραμόρφωση, για τα δεδομένα της δεκαετίας του 70.
Οι καταγραφές που θα αναφερθούμε στα άρθρα σχετικά με την ονοματοδοσία αλλά και τις ρίζες του Heavy Metal, δυστυχώς αφήνουν κενά και μας δίνουν το περιθώριο να κάνουμε διάφορες υποθέσεις, παρόλα αυτά, φωτίζουν τον λόγο που, όποια αναφορά στο είδος του Heavy Metal ήταν και παραμένει αρνητική για τον πολύ κόσμο.
Το γεγονός ότι ο πνευματικός πατέρας δίνει ένα όνομα σε κάτι που το θεωρεί βδέλυγμα, σίγουρα δεν είναι ότι πιο φυσιολογικό θα μπορούσαμε να συναντήσουμε. Μέσα από την έρευνα για την ονοματοδοσία του Heavy Metal δε προκύπτει αν αυτός ο όρος ήταν δόκιμος ή ακόμη και ευρέως αποδεκτός. Υπήρχαν 2 συντάκτες Αμερικάνικων περιοδικών που αναφέρονταν με αυτόν τον όρο σε μπάντες την δεκαετία του 70, αλλά σίγουρα δημιουργούνται απορίες όταν από την άλλη μεριά του ατλαντικού το New Wave O British Heavy Metal, που ξεκίνησε τέλη της δεκαετίας του 70, και από το όνομα του ίσως να υποδηλώνει ότι επρόκειτο για μία νέα έκφραση του Heavy Metal που ενδέχεται να προυπήρχε με τις μπάντες: Queen, UFO, Uriah Heep, Budgie, Rainbow, Judas Priest, Black Sabbath, Thin Lizzy, Budgie, Deep Purple κτλ... Η αλήθεια είναι ότι ο όρος NEW WAVE (ακόμα και στην Ελλάδα με το Νέο Κύμα στο Ελληνικό τραγούδι) ήταν αρκετά συνηθισμένος ως δήλωση μετάβασης σε έναν πιο μοντέρνο - σύγχρονο τρόπο έκφρασης... Αυτό θα μπορούσαμε να υποθέσουμε και για το NWOBHM... δηλαδή ότι πρόκειται να ένα ανεξάρτητο - νέο μουσικό ρεύμα που ονομάζεται Βρετανικό Heavy Metal, και δεν αποτελεί συνέχεια κάποιας σκηνής της δεκαετίας του 70.
Jaguar at Bristol Locarno 14th September 1982
Ίσως ο όρος Heavy Metal που αφορούσε συγκροτήματα της δεκαετίας του 70 να μην ήταν ούτε εδραιωμένος (κοινά αποδεκτός) ή ίσως περισσότερο αφηρημένος ώστε να μην χαρακτηρίζει ακριβώς μια σκηνή αλλά όπως υπέθεσα παραπάνω να ήταν ταμπέλα αρνητικής κριτικής σε μπάντες που ήταν περισσότερο «θορυβώδης» και λιγότερο εύπεπτες στα αυτιά και στα στομάχια των κριτικών κάποιων περιοδικών, από αυτό που επικρατούσε εκείνη την εποχή.
Σύμφωνα με τα τεκμήρια που υπάρχουν η υιοθέτηση της ονομασίας Heavy Metal (όπως το γνωρίζουμε) φαίνεται να «επιβλήθηκε» από τα περιοδικά, και δεν είχε να κάνει με τα συγκροτήματα που θα συμμετείχαν σε αυτό το νέο μουσικό ρεύμα της δεκαετίας του 80.
Το σίγουρο είναι ότι, αυτά που γνωρίζαμε μέχρι σήμερα, από διάφορα κείμενα που έχουμε διαβάσει όλα αυτά τα χρόνια σχετικά με την ονοματοδοσία του Heavy Metal αποδεικνύεται εικασίες κάποιων συντακτών (κυρίως), που αναπαράγονται μέχρι σήμερα, περισσότερο σαν μύθος παρά ως πραγματικότητα.
Η Deena Weinstein τον Νοέμβριο του 2013 δημοσίευσε στο www.tandfonline.com το πολύ ενδιαφέρον άρθρο με τίτλο Just So Stories: How Heavy Metal Got Its Name - A Cautionary Tale.
Το άρθρο αφορούσε την έρευνα της σχετικά με την ετυμολογία του όρου Heavy Metal, το πως και από ποιον δόθηκε η ονομασία για να περιγράψει ένα ύφος μουσικής που σχετίζονταν με την Rock και που είχε μεγάλη απήχηση από τα τέλη της δεκαετίας του 70 μέχρι τις μέρες μας.
Σύμφωνα με το άρθρο της Deena Weinstein οι συμβατικές διηγήσεις, περί προέλευσης του όρου, είναι λανθασμένες.
Ποιος έδωσε το όνομα στο είδος που ονομάζεται Heavy Metal?
Τρεις διαφορετικές πηγές αναφέρονται μέχρι σήμερα ως πιθανές για την ονοματοδοσία του είδους στα διάφορα μουσικά μέσα. Οι δύο από αυτές δεν χαρακτηρίζουν την μουσική, απλά αναφέρουν τον όρο Heavy Metal.
Heavy Metal Τhunder… είναι φράση στο στίχο του Born To Be Wild των Steppenwolf που κυκλοφόρησε το 1968 και είναι ευρέως αναγνωρισμένο ως η πρώτη φορά χρησιμοποιήθηκε στην μουσική ο όρος Heavy Metal.
Η Deena Weinstein επικοινώνησε με τον στιχουργό του Βorn Τo Βe Wild, Mars Bonfire το πραγματικό του όνομα ήταν Dennis Edmonton, αδελφός του Jerry Edmonton ντράμερ των Steppenwolf, και τον ρώτησε αν είχε κάποια εξήγηση που ο όρος που χρησιμοποίησε στους στίχους έφτασε να γίνει όρος για ένα μουσικό είδος.
Ο Dennis Edmonton δεν είχε κάποια ερμηνεία γι’ αυτό, αλλά ανέφερε πως σκέφτηκε τότε αυτόν τον όρο κάνοντας τον, στίχο στο τραγούδι.
Η φράση Heavy Metal Thunder είχε να κάνει με το βίωμα, να οδηγείς ένα αμάξι ή μια μηχανή στον αυτοκινητόδρομο στην έρημο της Καλιφόρνια.
Τον καιρό που έγραψε το τραγούδι ο Dennis Edmondon αξιοποίησε μνήμες από αυτή την εμπειρία του και τις εμπλούτισε με φανταστικά στοιχεία, ώσπου χρησιμοποίησε την φράση Heavy Metal Thunder κρίνοντας την ως κατάλληλη για να περιγράψει τον θόρυβο και το βάρος ενός γρήγορου αυτοκινήτου ή μηχανής που κινείται με ταχύτητα.
Μετά συνειδητοποίησε ότι γνώριζε τον όρο Heavy Metal (Βαρέα Μέταλλα) από την φυσική του Γυμνασίου, τον γνωστό σε όλους μας περιοδικό πίνακα που συνδέει τα στοιχεία με τα ατομικά τους βάρη.
Η δεύτερη πηγή ήταν το μυθιστόρημα – νουβέλα του William Burroughs Naked Lunch.
Για παράδειγμα ένας συντάκτης του newsweek δήλωνε το 1983 ότι: προφανώς το Heavy Metal πήρε το όνομα του, από τον William Burroughs που χρησιμοποίησε την έκφραση ως συνώνυμο βασανιστηρίου στην νουβέλα Naked Lunch, του 1959.
Ο συντάκτης του Circus Magazine Philip Bashe, σε βιβλίο του για το είδος, έγραψε…
Οι καλύτερες ενδείξεις είναι ότι ο όρος Heavy Metal προέρχεται από τον συγγραφέα της γενιάς του Beat William Burroughs και την νουβέλα του Naked Lunch. (Στις ΗΠΑ εκδόθηκε το 1962 ενώ στην Γαλλία το 1959)
Ένας άλλος συντάκτης της Toronto Globe and Mail έχει την ίδια άποψη.
Όμως, η συντάκτης του άρθρου - έρευνας, διάβασε το βιβλίο του William Burroughs 2 φορές και διαπίστωσε ότι Ο όρος Heavy Metal δεν εμφανίζεται πουθενά. Έστειλε ένα φαξ στον ατζέντη του William Burroughs ζητώντας μία εξήγηση, ενώ διάφορες πηγές ισχυρίζονται ότι ο όρος ήταν μέσα στην νουβέλα τελικά εκείνη δεν κατάφερε να τον βρει.
Η απάντηση: από όσο θυμόμαστε είναι στο nova express που υπάρχει ένας χαρακτήρας με όνομα The Heavy Metal Kid. Πράγματι ο χαρακτήρας ήταν σε εκείνο το βιβλίο που εκδόθηκε το 1964 και στα 2 βιβλία που προηγούνταν στην τριλογία Nova του William Burroughs, με πρώτο το Soft Machine το 1961, και μετά το The Ticket That Exploded το 1962.
Η μορφή εμφανίζονταν ως Uranian Willy The Heavy Metal Kid επίσης γνωστό ως Willy The Rat το μεταλλικό πρόσωπο κινούνταν με ένα αργό χαμόγελο καθώς άκουγε τις υπερηχητικές απειλές που μεταδίδονταν μέσω κεραιών ενσωματομένων στον ημιδιαφανές κρανίο του.
Ο Willy αυτομόλησε από τον όχλο Nova (ήταν οι μπλε Heavy Metal άνθρωποι του πλανήτη ουρανού)
ήταν Heavy απατεώνες, ήθελαν να τον πουλήσουν για συμπαντικά παλιοσίδερα, ο Willy είχε μπει στην λίστα με τον χαρακτηρισμό αναξιόπιστος και είχε μαρκαριστεί για πέταμα. Αλλά αυτός κατάφερε να ξεφύγει.
Ο Willy το Heavy Metal Kid, ούτε ως φιγούρα ούτε το χρώμα του είχαν σχέση με την Heavy Metal μουσική. Αυτό που παραμένει ως ερώτημα είναι γιατί αυτός ο χαρακτήρας δάνεισε το παρατσούκλι του, σε αυτό που έφτασε να αποκαλείται μετά από δεκαετίες Heavy Metal μουσική.
Ωστόσο ο William Burroughs τον όρο Heavy Metal δε τον είχε χρησιμοποιήσει μόνο ως παρατσούκλι ενός χαρακτήρα, αλλά τον ανέφερε στο The Ticket That Exploded χαρακτηρίζοντας μία ναρκωτική ουσία. «αυτό που ονομάζουμε όπιο ή πρέζα είναι κατά πολύ ένα είδος Heavy Metal εθισμού.» (σημείο από το βιβλίο)
Εδώ ίσως να είναι πιο εύκολο, ως οπαδοί του Heavy Metal να βρούμε κάποια αναλογία, γνωρίζοντας ότι αυτή η μουσική μπορεί να γίνει εθιστική.
Ο δημοσιογράφος Lester Bangs του περιοδικού Creeem, ο οποίος θεωρείται ότι έχει αποδώσει τον όρο Heavy Metal στην μουσική, είχε χρησιμοποίησε ως αναφορά τον Burroughs σε άρθρα του.
Στην πλειονότητα τους οι πηγές, αναφέρουν ως νονό του είδους τον Bangs και παρέθεταν αυτές τις τρεις διαφορετικές πηγές.
Για παράδειγμα το λήμμα Heavy Metal στην εγκυκλοπαίδεια του Rock n Roll του περιοδικού Rolling Stone έγραφε «ο όρος Heavy Metal αρχικά χρησιμοποιήθηκε από τον νοβελίστα της γενιάς beat (William Burroughs) στο Naked Lunch, επανεισάχθηκε στο pop λεξιλόγιο με την επιτυχία των Steppenwolf στο Born To Be Wild, και ακολούθως επαναπροσδιορίστηκε και χρησιμοποιήθηκε από τον ροκ κριτικό Lester Bangs στον περιοδικό Creem.
Μία έκδοση του 2008 του περιοδικού Rolling Stone, για την μουσική αργκό ορολογία επανατύπωσε την παραπάνω αναφορά προσθέτοντας μία πρόταση με ακόμα περισσότερα λάθη (αφού ο όρος Heavy Metal, δεν ήταν στην νουβέλα Naked Lunch).
Στην πραγματικότητα ο William Burroughs έγραψε για έναν Willy από τον πλανήτη ουρανό, το Heavy Metal Kid στο Nova Express το 1946 δεκατρία χρόνια πριν κυκλοφορήσει το Naked Lunch
Ο J.D. Considine στο Musician Magazine έγραψε…
ο όρος Heavy Metal πρωτο-χρησιμοποίηθηκε για να περιγράψει ένα στυλ pop μουσικής από τον Lester Bangs στο περιοδικό Creem. Πιστευεται ότι το εμπνεύστηκε από τους Steppenwolf.
Η ετυμολογία του Heavy Metal είναι αβέβαιη, οι περισσότερες πηγές το αποδίδουν στον William Burroughs παρόλα αυτά οι επιστήμονες χρησιμοποιούσαν το ίδιο όνομα για να ορίσουν συγκεκριμένα ραδιενεργά ισότοπα πολύ πριν από τον Burroughs.
Βγαίνει νόημα o Bangs να ήταν ο νονός του είδους (ίσως όχι όπως το ξέρουμε), οι κριτικοί είναι λογικά οι ονοματοδότες των μουσικών ειδών, επειδή αυτοί χρειάζονται να χρησιμοποιούν ορολογίες χάριν συντομίας.
Μέχρι αυτό το σημείο αντί να ξεκαθαρίζει η ιστορία σχετικά με την ονοματοδοσία του Heavy Metal, μπερδεύεται περισσότερο, ο λόγος είναι, ότι ο Bangs που ξεκάθαρα είναι εκείνος που χρησιμοποιεί πρώτος τον όρο για να προσδιορίσει ένα είδος μουσικής(?), έφτιαξε μία κακόφημη ταμπέλα, έναν απαξιωτικό όρο, που χαρακτηρίζει πετυχημένα συγκροτήματα που ο ίδιος θεωρούσε ότι δεν άξιζαν αυτή την απήχηση. Σε αυτό το συμπέρασμα μας οδηγεί η αναφορά του ίδιου μέσω του περιοδικού Creem, πριν το 1980, στα συγκροτήματα που χαρακτηρίζει Heavy Metal, παρότι ηχητικά δεν συνδέονται, είχαν ως κοινό τους χαρακτηριστικό ότι ήταν κιθαριστικά και είχαν επιτυχία σε σεβαστό αριθμό ακροατών της ροκ μουσικής της δεκαετίας του 70.
Εδώ ίσως να “κουμπώνει” η εντύπωση του Considine ότι ο Bangs εμπνεύστηκε τον όρο από τους Steppenwolf, ένα τραγούδι που η επιτυχία του συνδέθηκε με το soundtrack της ταινίας Easy Rider, κάτι που μπορεί o Bangs να το θεώρησε εξευτελιστικά εμπορικό.
Ποια όμως χαρακτηριστικά θεωρούσε ο Bangs ότι είχαν οι μπάντες που έπαιζαν Heavy Metal?.
Στο τεύχος Ιούνιου του 1972 ο Bangs είχε γράψει το πρώτο μέρος ενός άρθρο για τους Black Sabbath. Τον επόμενο μήνα (Ιούλιος 1972) παρόλο που ο όρος Heavy Metal δεν αναφέρθηκε σε κανένα από τα 2 μέρη του άρθρου, ωστόσο υπήρχαν αναφορές στον Burroughs και στην τριλογία του Nova Express.
Ο Bangs έγραφε… το War Pigs και το Nova Express του Burroughs λένε το ίδιο πράγμα…
παρά τον καταιγιστικό ήχο της μουσικής τους οι Black Sabbath είναι μοραλιστές (ηθικοί) όπως ο Dylan, όπως ο Burroughs όπως και οι περισσότεροι καλλιτέχνες που προσπαθούν να αντιμετωπίσουν μία σοβαρή κατάσταση με έναν ειλικρινή τρόπο (bring your mother)
Ο Bangs σίγουρα σεβόνταν την μπάντα, αλλά σίγουρα δεν ήταν φαν των Sabbath, ή του είδους που θα ονομαζόνταν Heavy Metal. Η κριτική του για το ντεμπούτο των Sabbath το 1970 στο Rolling Stone ήταν 2/5 (2 στα 5).
Είχε γράψει τότε:
Όλο το άλμπουμ είναι μία αηδία. Παρά τους σκοτεινούς τίτλους των τραγουδιών και κάποιους ανόητους στίχους που ακούγονται σαν οι Vanilla Fudge να απονέμουν φόρο τιμής στον Aleister Crowley.
Το άλμπουμ δεν έχει τίποτα να κάνει με πνευματισμό, με το μυστικιστικό ή οτιδήποτε άλλο εκτός από άχαρες απαγγελίες κλισέ των Cream που ακούγονται λες και οι μουσικοί έμαθαν να τις λένε απ’ έξω από ένα βιβλίο, και που επαναλαμβάνονται με μία δαιμονισμένη επιμονή.
Τα φωνητικά είναι σπάνια, και το μεγαλύτερο μέρος του άλμπουμ είναι γεμάτο αργόσυρτες γραμμές μπάσου, το οποίο ντριμπλαρει ο Iommi με ξύλινους κλαπτονισμούς (Clapton) από τις πιο κουρασμένες ημέρες των Cream.
Όταν το όνομα του είδους άρχισε να χρησιμοποιείται στην δεκαετία 70, αυτό ήταν κάτι που δεν άρεσε στον Bangs.
Σε μία δημοσίευση το 1978 στο Hit Parade, o Bangs αποκάλυψε έναν σημαντικό λόγο για την αντιπάθεια του στον ήχο που θεωρούσε Heavy Metal.
Το Heavy Metal στην καλύτερη έκδοση του, έχει ένα κεντρικό προφανές μήνυμα «δεν υπάρχει ελπίδα» ότι και αν κάνεις δεν μπορείς να νικήσεις. Ο κόσμος διευθύνεται από πολεμικά γουρούνια τα οποία μας έχουν μετατρέψει σε ανθρώπινα σκυλιά και πρέπει να δεχθείς την μοίρα σου χωρίς καμία αντίσταση.
Αυτό ίσχυε τουλάχιστο για την Αμερική, ούτε λίγο ούτε πολύ ότι είχε απομείνει από το βιετνάμ, αλλά ήταν στα αλήθεια και το συναίσθημα του κόσμου όλου. Yπό αυτή την έννοια προφανώς η μεγαλοστομία που είχαν οι κασσάνδρες του Heavy Metal διέφερε από τους πανκ οι οποίοι ούρλιαζαν για το ότι δεν υπήρχε μέλλον αλλά τουλάχιστο ήταν αποφασισμένοι να βγουν έξω για να κλωτσήσουν και να τα σπάσουν.
Τα φρικιά του Heavy Metal ήθελαν να ξεχάσουν όλο αυτό το γαμημένο χάλι, και με μία λέξη ήταν παθητικοί.
Μία δεκαετία μετά από την πρώτη κριτική του Bangs (1982) ήταν ξεκάθαρο ότι ο όρος που οι Black Sabbath Θεωρούνται από τις πρώτες μπάντες που συνδέθηκαν με τον ήχο του Heavy Metal όπως επικράτησε στην δεκαετία του 80, για τον μπανγκς ο όρος αυτός ήταν μισητός. Το λήμμα του Heavy metal, στην εικονογραφημένη ιστορία του Rock N Roll του Rolling Stone, ήταν το πιο αρνητικό από κάθε άλλο μουσικό λήμμα στον τόμο…
Όπως οι αντίπαλοι του ισχυρίζονταν το Heavy Metal Rock δεν είναι τίποτα παραπάνω από ένα μάτσο θόρυβος, δεν είναι μουσική είναι παραμόρφωση, αυτός ακριβώς είναι ο λόγος για τον οποίο οι οπαδοί του το βρίσκουν ελκυστικό. Από όλη την σύγχρονη Rock είναι το είδος που είναι περισσότερο ταυτισμένο με την βία, την επιθετικότητα την λεηλασία και την σφαγή.
Το Heavy Metal ενορχηστρώνει τον τεχνολογικό μηδενισμό, λόγος ο οποίος συντέλεσε να βαλτώσει στα μέσα της δεκαετίας του 70.
Τον Μάρτιο του 1971 σε κριτική του ντεμπούτου των Sir Lord Baltimore, Kingdom Come o κριτικός του Creem, Mike Saunders έγραψε…
Αυτό το άλμπουμ απέχει πολύ, από το βάλτωμα των Grand Funk επειδή οι Sir Lord Baltimore φαίνεται να έχουν αξιοποιήσει τα καλύτερα Heavy Metal τρικ, για την ακρίβεια ακούγονται σαν ένα μείγμα, των Led Zeppelin σε ότι αφορά τα όργανα, και σαν μία ατελείωτη κραυγή του Johnny Winter.
Όλα τελικά τα συνοψίζουν σε ψυχρά mid ή uptempo ξεσπάσματα όπως των Led Zeppelin μία τέλεια αντιγραφή του Hard Rain Fallin των MC5 και ένα concept που ξεκίνησε από τον Jimmy Page και την παρέα του.
Με αυτό το άρθρο ο Mike Saunders θα μπορούσε να ήταν ένας από τους εμπνευστές του ονόματος του Heavy Metal.
Ο Mike Saunders αντικατέστησε τον Lester Bangs ως νονός του Heavy Metal την δεκαετία του 90, όμως προς τα τέλη της δεκαετίας αυτή η βεβαιότητα κλονίστηκε.
Τέλος 1ου μέρους...
Διαβάστε την συνέχεια...