Black Sabbath - Sabotage

Μετά την τεράστια επιτυχία του "Sabbath bloody Sabbath" (1973), οι σπουδαίοι Black Sabbath ήταν έτοιμοι να ηχογραφήσουν τον διάδοχό του. Τότε, όμως, ανακαλύπτουν ότι ο μάνατζέρ τους τους κλέβει κανονικότατα, όποτε οι τέσσερις μουσικοί αποφασίζουν να απεμπλακούν από τα συμβόλαιά τους. Όπως, όμως, συμβαίνει συνήθως, οι νομικές διαδικασίες τραβάνε σε μάκρος, κοστίζοντας πολύ περισσότερο από όσο είχε αρχικά προβλεφθεί. Συναισθηματικά κουρελιασμένοι από την ιστορία, οι Sabs περνάνε τον μισό καιρό στο studio και τον άλλο μισό στα γραφεία των δικηγόρων. Το κουραστικό αλισβερίσι αποτυπώνεται με διαύγεια σε μερικούς από τους στίχους του "Sabotage", όπως στο "The writ" ("writ" σημαίνει το επίσημο έγγραφο, σαν αυτά που συντάσουν τα νομικά γραφεία), αλλά και στο "Am I going insane (radio)" (η λέξη "radio" σημαίνει  τον ψυχικά ασταθή χαρακτήρα στη βρετανική αργκό). Αλλά και ο ίδιος ο τίτλος του LP εξέφραζε την αίσθηση των Sabs ότι η δημιουργία του δίσκου "σαμποτάρεται" από τον πρώην μάνατζέρ τους, που έκανε τη μία αγωγή μετά την άλλη εναντίον τους.

\r\n\r\n

Πίσω από τις κονσόλες, λοιπόν, το συγκρότημα δεν τα πήγαινε και πάρα πολύ καλά. Ο Butler είχε χάσει πρακτικά την αγάπη του για τη μουσική και ο Ozzy παραπονιόταν ότι η ηχογράφηση έπαιρνε υπερβολικά πολύ καιρό, ενώ ο Ward είχε αναλάβει τις συνεννοήσεις με τους δικηγόρους. Μοιραία, ο κλήρος για την παραγωγή του δίσκου έπεσε στις πλάτες του Iommi, που περνούσε ώρες ατελείωτες στο studio, προσπαθώντας να βγάλει κάτι από τις μπομπίνες, πειραματιζόμενος παράλληλα με νέους ήχους. Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, η επερχόμενη περιοδεία θα είχε ως πρωτεύοντα στόχο να αποπληρωθούν τα υπέρογκα ποσά που είχαν δαπανηθεί για τις δίκες και τις αμοιβές των δικηγόρων.

\r\n\r\n

Παρότι η πρόσληψη του album όταν βγήκε ήταν καλή, η σύγχρονη κριτική συχνά τονίζει ότι το "Sabotage" είναι εμφανώς κατώτερο από τα προηγούμενα αριστουργήματα των Sabs. Θα έλεγα ότι αυτή η άποψη δεν διαθέτει κανένα σοβαρό έρεισμα. Μπορούμε να δεχτούμε ότι η παραγωγή ακούγεται κάπως θολή και ότι οι κιθάρες θα χρειάζονταν λίγη περισσότερη δύναμη, ωστόσο η πλειονότητα των συνθέσεων δεν υστερεί σε ποιότητα σε σχέση με το παρελθόν. Πραγματικά, δυσκολεύομαι να πιστέψω ότι υπάρχουν μουσικοκριτικοί που θεωρούν ως λίγες ή αδιάφορες συνθέσεις μεγαθήρια, όπως "Hole in the sky", "Symptom of the universe", "Megalomania", "The thrill of it all" και "The writ" (εντάξει, ας κάνουμε μία μικρή παραχώρηση στο αινιγματικά άκυρο "Am I going insane (radio)"). Ειδικά το βασικό riff του "Hole in the sky" έχει αποδειχτεί ιδιαιτέρως επιδραστικό στο πέρας των δεκαετιών, αφού το ακούμε -ίδιο ή ελαφρώς παραλλαγμένο- σε ουκ ολίγες μετέπειτα συνθέσεις μεταλλικών σχημάτων που προέρχονται από διαφορετικούς χώρους. Διά του λόγου το αληθές, προσέξτε το riff του "2x4" των Metallica, αλλά και αυτό του "Devastation" των Savatage (1987).

\r\n\r\n

Το μουσικό ύφος του "Sabotage" συνεχίζει τους πειραματισμούς του προκατόχου του, αν και εδώ τα πράγματα είναι σχετικά πιο heavy, αλλά και πιο prog, ειδικά στα πολύπλοκα "Megalomania" και "The writ". Πάντως, δεν μπορούν να γίνουν συγκρίσεις με τους πρώτους τέσσερις δίσκους του σχήματος, αφού τα doom στοιχεία έχουν εξαφανιστεί ολοσχερώς, δίνοντας τη θέση τους σε πιο stoner αποχρώσεις. Για την ιστορία, αξίζει να αναφέρουμε ότι η νέα, πιο πλουραλιστική και λιγότερο σκληρή και σκοτεινή, κατεύθυνση που είχαν πάρει οι Sabs καθόλου δεν άρεσε στον Ozzy, που πλέον βρισκόταν ένα βήμα πιο κοντά στην πρώτη του αποχώρηση, την επόμενη χρονιά (το 1979 θα απολυόταν για τα καλά από την μπάντα).

\r\n\r\n

Συνολικά, το "Sabotage" το θεωρώ ως ελάχιστα κατώτερα από τους προηγούμενους πέντε δίσκους των Black Sabbath. Οι λίγες αδυναμίες του εντοπίζονται στην αδύναμη παραγωγή και στο περιττό "Am I going insane (radio)". Από εκεί και πέρα, οι έξι εναπομείνασες συνθέσεις (το λιλιπούτειο "(Don’t start) Too late" δεν πιάνεται) προσφέρουν υπερποιοτικό hard rock / heavy metal, που αρκετές φορές αφήνει τον ακροατή με το στόμα ανοιχτό με την έμπνευση που ξεχειλίζει από μέσα του. Ε, τι άλλο θέλετε;

\r\n\r\n

\r\n\r\n

Κων/νος Χρυσόγελος

\r\n